Brzoza kaloryczność to temat, który interesuje wielu posiadaczy kominków oraz pieców opalanych drewnem.
Kluczowe wnioski:- Brzoza ma wysoką wartość opałową w porównaniu z innymi gatunkami.
- Suszenie i sezonowanie drewna brzozy zwiększa jego kaloryczność.
- Wilgotność drewna bezpośrednio wpływa na wartość grzewczą.
- Właściwe magazynowanie i przygotowanie brzozy jest kluczowe.
- Opał z brzozy spala się równomiernie i długo, dając przyjemne ciepło.
Brzoza doskonałe drewno opałowe
Brzoza jest cenionym i poszukiwanym gatunkiem drewna opałowego. Charakteryzuje się wysoką wartością opałową, dzięki czemu zapewnia dużo ciepła i pali się długo. Dodatkowo, drewno brzozowe łatwo się rozpala i dobrze się z nim pracuje.
Brzoza ma stosunkowo niską wilgotność, nawet w stanie świeżym, co wpływa korzystnie na jej właściwości grzewcze. Po odpowiednim sezonowaniu wartość opałowa brzozy jest wyższa niż olchy, grabu czy nawet dębu.
Ponadto w porównaniu z drewnem iglastym, brzoza znacznie wolniej gromadzi wilgoć podczas składowania. Świadczy to o dobrych właściwościach tego gatunku jako surowca opałowego. Pod tym względem brzoza przewyższa nawet tak pospolite drewno opałowe jak sosna.
Zalety brzozy na tle innych gatunków
Dzięki swoim zaletom, brzoza stała się bardzo popularnym surowcem do produkcji drewna kominkowego czy brykietów. Jest chętnie stosowana w piecach oraz do wytwarzania węgla drzewnego. Ma wiele zastosowań, ponieważ:
- jest twarda i spala się wolno, długo utrzymując żar
- daje przyjemne, łagodne ciepło bez iskrzenia czy trzaskania
Pod względem kaloryczności brzoza przewyższa olchę, osikę czy topolę i niemal dorównuje dębowi. Jest zatem doskonałym surowcem opałowym o wysokiej wartości grzewczej.
Kaloryczność drewna brzozy na tle innych
Kaloryczność, inaczej wartość opałowa, określa ilość energii cieplnej zawartej w jednostce spalanego paliwa. Im wyższa wartość opałowa, tym więcej uzyskujemy ciepła ze spalania takiego samego wolumenu drewna.
Wbrew pozorom drewno liściaste osiąga lepsze parametry grzewcze niż iglaste. Przykładowo świerk ma wartość opałową na poziomie ok. 19 MJ/kg, podczas gdy dla brzozy wynosi ona 20,5 MJ/kg – przy wilgotności poniżej 20%.
Porównanie z innymi gatunkami
| Gatunek | Wartość opałowa (MJ/kg przy 20% wilgotności) |
| Dąb | 20,8 |
| Brzoza | 20,5 |
| Grab | 20,2 |
| Sosna | 19 |
| Świerk | 19 |
| Olcha | 18,7 |
| Topola | 18,2 |
Jak widać na powyższym zestawieniu, brzoza plasuje się w czołówce najbardziej kalorycznych gatunków. Ustępuje tylko dębowi, znacznie wyprzedzając drewno iglaste.
Wartość opałowa drewna brzozy suchej
Kluczową kwestią dla kaloryczności drewna brzozowego jest jego wilgotność. Im bardziej suche drewno, tym wyższą ma wartość opałową. Dla drewna absolutnie suchego (0% wilg.) wynosi ona aż 22,5 MJ/kg.
Normatywna wilgotność drewna opałowego to 20%. Przy tym poziomie wilgotności kaloryczność 1 kg brzozy wynosi 20,5 MJ. Jest to bardzo dobra wartość opałowa, zapewniająca efektywne ogrzewanie.
Wpływ wilgotności na kaloryczność
Zbyt wysoka wilgotność obniża wartość opałową drewna, gdyż część energii cieplnej zużywana jest na odparowanie wody.
Spalanie wilgotnego drewna jest nieopłacalne i nieekologiczne, gdyż znaczna część energii marnuje się na wyparowanie wody, zamiast ogrzewać dom.
Dopiero poniżej 20% wilgotności można mówić o optymalnych, deklarowanych przez producentów parametrach grzewczych polan, brykietów itp. z brzozy.
Wilgotność drewna brzozy a wartość grzewcza
Wilgotność ma decydujący wpływ na kaloryczność i przydatność drewna brzozowego na opał. Im mniejsza wilgoć, tym lepsze parametry grzewcze.
Świeże drewno brzozowe ma wilgotność rzędu 50-60%, co powoduje duże straty energii podczas spalania. Tak mokre drewno nadaje się jedynie do powolnego suszenia.
Optymalnym poziomem jest wilgotność poniżej 20%. Wtedy brzoza osiąga wartość opałową 20,5 MJ/kg, czyli ponad 90% maksymalnej kaloryczności.
Całkowicie suche drewno (0% wilg.) osiąga rekordową wartość 22,5 MJ/kg. Jest to jednak stan nieosiągalny w praktyce – nawet bardzo dobrze wysuszone drewno zawiera niewielką wilgoć.
Wpływ wilgotności drewna na spalanie
Wilgotność ma też duże znaczenie dla kontroli procesu spalania drewna w piecu:
- Suche drewno brzozowe łatwo się zapala i równomiernie spala
- Mokre drewno trudno rozpalić, gaśnie i dymi podczas palenia
Spalanie zbyt wilgotnego drewna obniża sprawność systemu grzewczego i powoduje większe zanieczyszczenie powietrza szkodliwymi związkami.
Suszenie i sezonowanie drewna brzozy
Aby drewno brzozowe nadawało się do użytku opałowego i osiągnęło optymalną wartość grzewczą, należy je odpowiednio wysuszyć i sezonować.
Suszenie polega na stopniowym odparowywaniu wody z drewna. Skraca to czas sezonowania. Można je przyspieszyć przez kontrolowane dosuszania drewna w specjalnych suszarkach.
Sezonowanie to proces naturalnego obniżania wilgotności podczas przechowywania drewna przez okres 1-2 lat. Dzięki temu drewno brzozowe traci wilgoć do poziomu 15-20% i osiąga wysoką wartość opałową.
Suszenie i sezonowanie krok po kroku
Prawidłowe suszenie i sezonowanie drewna brzozowego na opał przebiega następująco:
- Pocięcie brzozy na kawałki i wstępne dosuszenie przez kilka tygodni
- Składowanie stosów drewna w przewiewnym miejscu na 1-2 lata
- Ułożenie drewna w przewiewnej wiązce lub drewutni na ostatnie miesiące
- Przeniesienie odpowiednio suchych polan do domu tuż przed sezonem grzewczym
Dzięki temu procesowi drewno brzozy traci wilgoć do poziomu ok. 15-17%. Taki surowiec posiada wysoką gęstość energetyczną i jest gotowy do spalania w piecu lub kominku.
Magazynowanie i przygotowanie drewna brzozy
Aby zachować korzystne parametry opałowe oraz uniknąć zawilgocenia, drewno brzozowe należy odpowiednio magazynować i przygotowywać do sezonu grzewczego.
Gotowe drewno opałowe powinno być składowane w zadaszonych wiązkach, drewutniach lub pomieszczeniach z dobrą wentylacją. Zabezpiecza to je przed zawilgoceniem i utrzymuje stałą wilgotność.
Bezpośrednio przed użyciem brzozę można jeszcze poddać kontrolnemu dosuszeniu przez kilka dni w suszarce bądź specjalnej komorze z piecem.
Czasem konieczne jest także pocięcie zbyt dużych polan na mniejsze kawałki, by zmieściły się do paleniska. To ostatni etap przygotowania brzozy jako doskonałego opału.
Podsumowanie
Brzoza to cenne drewno opałowe o wysokiej kaloryczności drewna brzozy, plasującej się tuż za dębem. Jej zaletą jest stosunkowo niska wilgotność nawet w stanie surowym. Po sezonowaniu osiąga bardzo dobre parametry grzewcze, lepsze niż popularna sosna.
Kluczowym czynnikiem wpływającym na wartość opałową brzozy jest wilgotność drewna. Im bardziej sucha, tym wyższą uzyskuje kaloryczność. Dla drewna o wilgotności poniżej 20% wynosi ona 20,5 MJ/kg i zapewnia efektywne ogrzewanie.
Aby uzyskać optymalną jakość opału, brzozę trzeba poddać suszeniu i sezonowaniu przez 1-2 lata. Pozwala to obniżyć wilgotność do 15%, przy której drewno brzozowe osiąga wysoką gęstość energetyczną i najlepsze właściwości grzewcze.
Podsumowując, suche i dobrze sezonowane drewno brzozy to cenny materiał opałowy o dużej kaloryczności. Właściwie przygotowana brzoza zapewnia wiele ciepła i jest chętnie stosowana do ogrzewania domów.
